Дата публікацыі

ЗША рвуцца ў ваенны космас

17 чэрвеня Пентагон апублікаваў стратэгію касмічнай абароны – асноўны дакумент, які рэгламентуе пытанні арганізацыі ваеннай дзейнасці ў касмічнай прасторы.

Трэба адзначыць, што Злучаныя Штаты, з’яўляючыся адзінай краінай, якая адкрыта дэманструе адпаведныя планы, мэтанакіравана ідуць па шляху мілітарызацыі космасу. Яшчэ ў сакавіку 2018 года Дональд Трамп заявіў аб неабходнасці стварэння касмічных сіл і ўжо ў чэрвені даручыў Міністэрству абароны пачаць фарміраванне асобнага шостага роду войскаў у складзе ўзброеных сіл ЗША.

Першапачаткова меркавалася, што гэта зойме пяць гадоў і на пачатковым этапе запатрабуе $2 млрд. Зразумела, такія сумы засталіся ў мінулым. У праекце абароннага бюджэту на 2021 фінансавы год касмічным сілам ЗША прапануецца вылучыць ужо $15,4 млрд.

У жніўні 2019 года ў ЗША створана Касмічнае камандаванне (SPACECOM) у складзе 87 частак і падраздзяленняў, у кампетэнцыі якіх знаходзяцца апавяшчэнне аб ракетных пагрозах, спадарожнікавыя аперацыі, кіраванне касмічнымі палётамі і падтрымка аперацый у космасе.

Дакумент, які зафіксаваў факт стварэння касмічных сіл (USSF), быў падпісаны прэзідэнтам ЗША 20 снежня 2019 года. "Стварэнне касмічных сіл ЗША з’яўляецца гістарычнай падзеяй і стратэгічным імператывам для нашай краіны", – адзначыў тады міністр абароны Марк Эспер. У сваю чаргу прэзідэнт ЗША быў больш прамалінейны: "Касмічныя сілы будуць вельмі важным кампанентам нашай абароны і, шчыра кажучы, нашых наступальных сіл, і гэта будзе вельмі важна для нашай краіны".

Абаронная касмічная стратэгія стала наступным крокам да забеспячэння перавагі і абароне інтарэсаў Злучаных Штатаў у космасе, вызначыла дасягненне імі жаданых умоў у касмічнай прасторы на працягу наступных 10 гадоў і, па сутнасці, зафіксавала амерыканскія погляды на космас у якасці вобласці ваенных дзеянняў.

Мяркуецца, што рэалізацыя стратэгіі будзе ажыццяўляцца па чатырох асноўных напрамках:

  • стварэнне ўсеабдымнай ваеннага перавагі ЗША ў космасе;
  • інтэграцыя ваеннай касмічнай сілы ў нацыянальныя сумесныя і камбінаваныя аперацыі;
  • фарміраванне стратэгічнай абстаноўкі;
  • супрацоўніцтва з саюзнікамі, партнёрамі, прамысловасцю і іншымі ўрадавымі дэпартаментамі і агенцтвамі ЗША.

Звяртае на сябе ўвагу заява, што дакумент прыняты на фоне росту намаганняў у космасе ў Расіі і Кітаі. "Кітай і Расія ўзброілі касмічную прастору і ператварылі яе ў вобласць ваенных дзеянняў", – адзначыў намеснік памочніка міністра абароны па касмічнай палітыцы Стывен Кітэй. Паводле даных Пентагона, Кітай паспяхова правёў выпрабаванні супрацьспадарожнікавай ракеты зямля-паветра.

Між тым Расія, хоць таксама мае супрацьспадарожнікавую зброю, яшчэ ў 2004 годзе ў аднабаковым парадку ўзяла на сябе абавязацельства першай не размяшчаць зброю ў космасе, неаднаразова перасцерагала ЗША ад ператварэння касмічнай прасторы ў мілітарызаваную зону і тэатр ваенных дзеянняў.

Нагадаем, што ў снежні 2019 года Генасамблея ААН большасцю галасоў прыняла тры прапанаваныя Расійскай Федэрацыяй рэзалюцыі па раззбраенні ў космасе: "Неразмяшчэнне першымі зброі ў космасе", "Далейшыя практычныя меры па прадухіленні гонкі ўзбраення ў касмічнай прасторы" і "Меры па забеспячэнні транспарэнтнасці і ўмацаванні даверу ў касмічнай дзейнасці".

Вельмі важна, што Рэспубліка Беларусь ужо на працягу многіх гадоў займае прынцыповую пазіцыю: выказвае сур’ёзную заклапочанасць у сувязі з магчымай гонкай узбраенняў у космасе, выступае за прыняцце ўсёабдымнага дагавора аб папярэджанні размяшчэння зброі ў касмічнай прасторы, прымянення сілы або пагрозы сілай датычна касмічных аб’ектаў.