Дата публикации

Чарнабай: стрымліванне Кітая, а таксама Расіі – галоўны прыярытэт у дзейнасці НАТА

Беларусь выступае супраць агрэсіўнай палітыкі Паўночнаатлантычнага альянса на нашых заходніх рубяжах. Таксама вялікую ўвагу нам цяпер трэба надаваць і забеспячэнню бяспекі на паўднёвым накірунку – пастаўкі ўзбраенняў з ЗША, ЕС, Англіі ідуць ва Украіну поўным ходам, што павялічвае ў рэгіёне ў тым ліку і тэрарыстычныя рызыкі. Пры гэтым, кіраўнік НАТА Енс Столтэнберг заявіў, што лідары краін-членаў альянса на саміце, што мае адбыцца 28-30 чэрвеня ў Іспаніі, перагледзяць пазіцыю блока па Кітаю і ўплыву пад’ёму гэтай краіны на бяспеку блока. Што ж пад гэтым «громкім» пасылам сёння маюць на ўвазе заходнія стратэгі? Сітуацыю для sb.by пракаментаваў ваенны аналітык Беларускага інстытута стратэгічных даследаванняў (БІСД) Андрэй Чарнабай:

Андрей Чернобай

- Эканамічны, тэхналагічны і ваенны патэнцыял Кітая, які расце, ужо не першы год з’яўляецца раздражняючым фактарам для НАТА. Найбольш відавочна гэта раздражненне стала праяўляцца ў апошні час. Так, у справаздачы «НАТА 2030», апублікаванай у 2020 годзе, ад Паўночнаатлантычнага альянса патрабавалася надаць больш часу, рэсурсаў і дзеянняў «для рашэння праблем бяспекі, ствараемых Кітаем». Па выніках саміта НАТА, які адбыўся ў 2021 годзе ў Бруселі, было заяўлена, што актыўныя дзеянні Кітая ўяўляюць «сістэмны выклік» для бяспекі блока. У маі 2022 года недвухсэнсоўныя заявы адносна «кітайскай пагрозы» зрабіў генеральны сакратар НАТА Енс Столтэнберг, што выклікала рашучы пратэст Пекіна.

Лідары асобных заходніх краін адкрыта разважаюць аб магчымасці стрымлівання Кітая з выкарыстаннем ваенна-палітычных механізмаў НАТА, распаўсюджвання ўплыву альянса на Азіяцка-Ціхаакіянскі рэгіён. Напрыклад, міністр замежных спраў Вялікабрытаніі Ліз Трас заклікала да стварэння глабальнай арганізацыі НАТА, заявіўшы, што адначасова з забеспячэннем бяспекі еўрапейскай зоны Паўночнаатлантычны альянс таксама павінен «клапаціцца пра бяспеку Інда-Ціхаакіянскага рэгіёна». Мабыць, нездарма на пасяджэнне Ваеннага камітэта НАТА па абароне 19 мая ў Бруселі былі запрошаны Японія, Рэспубліка Карэя, Аўстралія і Новая Зеландыя.

Сёння многія краіны ў Інда-Ціхаакіянскім рэгіёне імкнуцца падтрымліваць добразычлівыя адносіны і супрацоўніцтва з Кітаем, што не задавальняе ЗША і іх саюзнікаў. Пагэтаму план «глабальнага НАТА» трэба разглядаць не іначай, як інструмент барацьбы з уплывам Пекіна і адначасова прасоўвання інтарэсаў ЗША ў стратэгічна важныя рэгіёны Ціхага і Індыйскага акіянаў.

Можна канстатаваць, што стрымліванне Кітая і Расіі становіцца галоўным прыярытэтам у дзейнасці Паўночнаатлантычнага альянса. Нездарма, разважаючы пра новую стратэгічную канцэпцыю НАТА, прыняцце якой чакаецца на мадрыдскім саміце, дзяржсакратар ЗША Энтані Блінкен сярод выклікаў альянсу адзначыў хуткую мілітарызацыю Кітая і яго бязмежную дружбу з Расіяй.