Па выніках студзеня-верасня 2023 года знешнегандлёвы абарот тавараў Рэспублікі Беларусь перавысіў 61 млрд даляраў ЗША, павялічыўшыся на 13,1 працэнта. Імпарт тавараў расце большымі тэмпамі, чым экспарт, што прывяло да фарміравання адмоўнага сальда на ўзроўні 2,1 млрд. даляраў ЗША. Трэба адзначыць, што станоўчы ўклад у экспарт уносіў у асноўным гандаль з краінамі СНД, а ў імпарт – з краінамі па-за СНД. Такая ж сітуацыя склалася з сальда знешняга гандлю таварамі – па краінах СНД амаль плюс 3 млрд. даляраў ЗША, а па краінах па-за СНД мінус 5 млрд. даляраў ЗША.
Дадзеную агульную дынамічную карціну можна дапоўніць шэрагам статычных аспектаў. Так, верасень стаў месяцам, у якім экспарт тавараў дасягнуў максімальнага (па бягучаму году і за першыя 9 месяцаў 2022 года) значэння ў 3537,8 млн. даляраў ЗША, што ўпершыню за 2023 год прывяло да фарміравання станоўчага сальда па выніках месяца. Таксама ў верасні адзначаўся максімальны ўзровень экспарту і мінімальны ўзровень імпарту тавараў у краіны па-за СНД за мінулы перыяд 2023 года.
Рэгіянальная дынаміка ў знешнім гандлі таварамі сур’ёзна адрозніваецца з прычыны асаблівасцей спецыялізацыі гаспадарчых рэгіянальных комплексаў, а таксама рознасці іх асноўных знешніх партнёраў.
Так, экспарт тавараў па выніках студзеня-верасня ўзрос толькі па Віцебскай вобласці (у 1,7 раза) і сталічным рэгіёне (горад на 6,3 працэнта, вобласць – на 14,6). Па коштавым аб’ёме экспарту лідыруюць гэтыя ж тэрыторыі, у другім парадку – Мінская вобласць, горад Мінск, Віцебская вобласць.
Па імпарту абсалютным лідарам і па дынаміцы росту, і па коштавым аб’ёме выступае сталіца, што звязана са спецыфікай пастаўкі імпартнай прадукцыі праз дылераў і цэнтралізаваныя пастаўкі, якія кантралююцца суб’ектамі гаспадарання, зарэгістраванымі ў Мінску.
Трэба адзначыць, што ў дынаміцы знешняга гандлю таварамі ў геаграфічным разрэзе цалкам пераважае трэнд на дамінаванне паставак у/з краін СНД (да 89,8 працэнта па экспарту, да 87,3 - па імпарту). Выключэннем выступае дамінаванне краін па-за СНД у экспарце Віцебскай вобласці (74,6 працэнта). Па імпарту Брэсцкая вобласць, Мінск і Мінская вобласць больш залежныя ад паставак з краін па-за СНД.
Станоўчае сальда знешняга гандлю таварамі фарміруецца ва ўсіх рэгіёнах за выключэннем горада Мінска і Гомельскай вобласці. Найбольшы станоўчы ўклад уносяць Мінская (2,6 млрд. даляраў ЗША) і Віцебская (1,9 млрд. даляраў ЗША) вобласці.
Паступальныя крокі па пабудове новых лагістычных ланцужкоў, стабілізацыі эканамічных умоў і пераарыентацыі ўдзельнікаў рынка даюць станоўчыя эфекты ў знешнім гандлі таварамі: умацоўваецца ўзаемадзеянне з рэгіёнамі Расійскай Федэрацыі, развіваецца партнёрства з краінамі «далёкай дугі». Беларуская прадукцыя становіцца вядомай і запатрабаванай на новых рынках.