Дата публикации

Баку-Мінск: ад агульнасці пазіцый да ваеннага супрацоўніцтва

Беларусь гатова працягваць развіваць ваеннае партнёрства з Азербайджанам. Пра гэта заявіў начальнік Генеральнага штаба Узброеных Сіл Беларусі, першы намеснік міністра абароны генерал-маёр Павел Муравейка, які наведаў 5-ю юбілейную Азербайджанскую міжнародную абаронную выставу ADEX-2024, якая праходзіць у Баку. Як адзначыў П. Муравейка, супрацоўніцтва Беларусі і Азербайджана ў ваенна-тэхнічнай сферы носіць стратэгічны характар. "Мы з вялікім задавальненнем вывучаем вопыт Азербайджана, няхай гэта будзе будаўніцтва ў ваеннай сферы, асваенне сучаснай ваеннай тэхнікі або ўрэгуляванне канфлікту. Важную ролю ў развіцці нашых сувязяў у гэтай галіне iграюць не толькі ваенныя структуры, але і сяброўскія адносіны, якія існуюць паміж кіраўнікамі дзяржаў. Гэтыя сяброўскія адносіны дазваляюць рухацца наперад", – адзначыў П.Муравейка.

Перспектывы ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва паміж Баку і Мінскам карэспандэнт Caliber.Az абмеркаваў з беларускімі экспертамі.  

БИСИ

Як заўважыў беларускі ваенны эксперт, палкоўнік запасу, прафесар Акадэміі ваенных навук РФ Аляксандр Ціханскі, пакуль, на жаль, Арменія з'яўляецца партнёрам Беларусі па АДКБ і ЕАЭС, але ў сілу апошніх заяў Пашыняна і заходняга курсу яго ўрада, беларускія ўлады даўно і паслядоўна робяць стаўку на развіццё цесных сувязяў з Азербайджанам. Ён падкрэсліў, што Баку сапраўды з'яўляецца адным з ключавых партнёраў афіцыйнага Мінска ў галіне ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва (ВТС), а паміж Дзяржаўным ваенна-прамысловым камітэтам Рэспублікі Беларусь (ДВПК) і Міністэрствам абароннай прамысловасці Азербайджанскай Рэспублікі заключана адпаведнае пагадненне.

"Нагадаю, што на працягу апошніх 20 гадоў Азербайджан знаходзіўся ў лідарах па закупках у Беларусі розных відаў узбраенняў: на першым месцы па закупцы танкаў і артылерыі; на другім – па закупцы бронетэхнікі, на трэцім – па закупцы баявых самалётаў. І яшчэ ў кастрычніку 2020 года, гэта значыць у разгар Другой Карабахскай вайны, прэзідэнт Азербайджана Ільхам Аліеў у інтэрв'ю французскай газеце Le Figaro назваў Беларусь разам з Расіяй, Турцыяй і Ізраілем у якасці асноўных пастаўшчыкоў тэхнікі і ўзбраенняў для патрэб азербайджанскай арміі. Па наяўных экспертных ацэнках, кошт агульнага пакета беларуска-азербайджанскіх здзелак у галіне гандлю зброяй даўно перавысіў 1 млрд. долараў.

Беларусь спрабавала захаваць партнёрскія сувязі з Арменіяй у ваеннай сферы, аднак аб'ектыўна матэрыяльныя магчымасці армянскага боку ў плане патэнцыйнага супрацоўніцтва з прадпрыемствамі беларускага ВПК значна ніжэйшыя, чым у Азербайджана. Акцэнтую ўвагу і на тым, што з лістапада 2020 года пасаду пасла Беларусі ў Азербайджане займае генерал-палкоўнік Андрэй Раўкоў, у мінулым міністр абароны і дзяржаўны сакратар Савета Бяспекі Рэспублікі Беларусь. У сувязі з гэтым у беларускай экспертнай супольнасці прынята лічыць, што, накіроўваючы ў Баку высокапастаўленага прадстаўніка сілавога блока, Аляксандр Лукашэнка ў чарговы раз падкрэсліў даверны характар адносін з Ільхамам Аліевым і значнасць узаемадзеяння дзвюх дзяржаў у галіне абароны і бяспекі. Таксама вельмі сімвалічна, што пераемнік Раўкова на пасадзе міністра абароны Беларусі, генерал-лейтэнант Віктар Хрэнін свой першы замежны візіт нанёс менавіта ў Азербайджан.

Па наяўных дадзеных, у цяперашні час бакі надаюць асаблівую ўвагу двухбаковым праектам у галіне развіцця тэхнікі і ўзбраення, дамоўленасці аб чым былі дасягнуты ў ходзе наведвання беларускай ваеннай выставы MILEX-2021 міністрам абароннай прамысловасці Азербайджана і працягнуцца ў Баку, дзе зараз праходзіць выстава ADEX-2024. Беларускія збройнікі прадставілі на ёй свае распрацоўкі, у прыватнасці гранатамёт "Сапфір", баявую машыну 9А33МБ, прызначаную для знішчэння самалётаў, верталётаў, крылатых ракет і дронаў. Акрамя таго, прадстаўлены бронемашыны павышанай праходнасці, батарэйны камандны пункт і транспартная машына артылерыі.

Варта падкрэсліць, што многія аспекты ўзаемадзеяння ў галіне ВТС засакрэчаны, аднак нават адкрытая інфармацыя дазваляе зрабіць выснову аб доўгатэрміновай і цеснай кааперацыі паміж Азербайджанам і Беларуссю ў гэтай сферы", - сказаў А. Ціханскі.

Як адзначыў ваенны эксперт, значныя поспехі Баку, якому ў верасні 2023 года ўдалося аднавіць поўны кантроль над Карабахам, быў станоўча ўспрыняты кіраўніцтвам Беларусі. На яго думку, пасля перамогі Баку ў армяна-азербайджанскім канфлікце сувязі Беларусі і Азербайджана хутчэй умацаваліся, а вось і без таго складаныя адносіны Мінска і Ерэвана будуць толькі пагаршацца.

"Успомнім, што падчас візіту Лукашэнкі ў маі гэтага года ў Баку ім было заяўлена, што «якраз надышоў той цяжкі час, калі трэба адраджаць гэтыя землі, трэба вяртаць людзей...». Прэзідэнт Беларусі адзначыў, што гэтая праца запатрабуе шмат часу і вялікай працы, і Мінск гатовы аказаць падтрымку ў гэтым кірунку.

Лагічна, што Азербайджан, які атрымаў імпульс да развіцця з прычыны перамогі ў вайне, праяўляе цікавасць да перафарматавання існуючага стану ВТС з Беларуссю – ад мадэрнізацыі савецкай тэхнікі і імпарту беларускіх узбраенняў да сумесных НДВКП (навукова-даследчыя і доследна-канструктарскія работы), што ўяўляе сабой больш высокую стадыю ўзаемадзеяння. Пры гэтым, зыходзячы з заяў афіцыйных службовых асоб, у тым ліку прэзідэнта Аляксандра Лукашэнкі, беларускі бок гатовы задаволіць любыя запыты азербайджанскіх партнёраў, а гэта значыць, што Баку і Мінск патэнцыйна гатовы да паглыблення супрацоўніцтва ў ваенна-тэхнічнай сферы і здольны да інтэнсіфікацыі ўзаемадзеяння", - упэўнены А. Ціханскі.

БИСИ

Як мяркуе кандыдат палітычных навук, доктар філасофіі, галоўны саветнiк Беларускага інстытута стратэгічных даследаванняў Анатоль Баяшоў, нарошчванне ваенна-тэхнічнага ўзаемадзеяння даказвае надзейнасць партнёрства Мінска і Баку. Перш за ўсё, гэта партнёрства абумоўлена агульнасцю нацыянальных інтарэсаў дзвюх краін.

«Как для Азербайджана, так и для Беларуси принципиально важна последовательность внешней политики. Минск заинтересован в стабильном региональном развитии, бесперебойном функционировании транспортных и коммуникационных коридоров, выхода темпов развития экономики на новый уровень. От национального благосостояния и уровня обороноспособности Беларуси и Азербайджана зависит стабильность соответствующих регионов, по этой причине активизация военно-технического взаимодействия логична и своевременна. Высокий уровень обороноспособности позволяет закреплять мирную повестку развития и предотвращать провокации.

Акрамя прафесіяналізму і паслядоўнасці ў знешняй палітыцы Беларусь і Азербайджан прытрымліваюцца прынцыпу неўмяшання ва ўнутраныя справы. Нам цікавыя нацыянальныя сацыяльна-палітычныя асаблівасці адзін аднаго, самабытнасць развіцця нашых дзяржаў. Менавіта з гэтай прычыны эканамічная і транспартна-лагістычная ўзаемазвязанасць дзвюх дзяржаў прыводзіць да ўзаемнага міжкультурнага ўзбагачэння, а не палітычнага дыктату. Як вынік, развіваецца ўзаемавыгаднае супрацоўніцтва. Прыкладам таму служыць каардынацыя нашых падыходаў у ААН і іншых міжнародных пляцоўках. Яркай ілюстрацыяй адзінства нашых падыходаў стаў візіт Аляксандра Лукашэнкі ў Шушу. Былі дасягнуты дамоўленасці аб удзеле Беларусі ў аднаўленні вызваленых тэрыторый, зроблены акцэнт на гістарычнай памяці і высокім значэнні горада Шуша як эталона культурнага адраджэння.

Ва ўмовах турбулентнасці вызначальнымі фактарамі выбудоўвання адносін становяцца не гучныя словы і палітычныя тэхналогіі, а надзейнасць і прафесіяналізм. Прыемна, што нашы краіны абапіраюцца менавіта на гэтыя складнікі. Таму чакаем паслядоўнага напаўнення стратэгічнага партнёрства Беларусі і Азербайджана", - рэзюмаваў А. Баяшоў.