Рэагуючы на актуальныя сусветныя тэндэнцыі, а менавіта змяшчэнне эпіцэнтра глабальнага геапалітычнага і геаэканамічнага жыцця ў Азію, 22 верасня б.г. па ініцыятыве БІСД праведзены міжнародны экспертны семінар-дыскусія на тэму “павароту ў Азію”з удзелам прадстаўнікоў дзяржорганаў, бізнес-супольнасці, навукова-акадэмічных і экспертных колаў.
У мерапрыемстве ўдзельнічалі вядучыя эксперты Дзяржаўнага сакратарыяту Савета Бяспекі Рэспублікі Беларусь, МЗС, Мінэканомікі, прадстаўнікі падведамасных прадпрыемстваў Мінпрама, Нацыянальнага цэнтра маркетынга і кан’юнктуры цэн, Банка развіцця, Агенцтва знешнеэканамічнай дзейнасці, Рэспубліканскай канфедэрацыі прадпрымальніцтва, БДУ, БДЭУ, Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь і інш., а таксама шэраг замежных экспертаў.
Фарміраванне многапалярнага свету з азіяцкай дамінантай непазбежна суправаджаецца фарміраваннем новага светапарадку. Усход кідае нам сур’ёзны выклік, і мы павінны быць здольны яго прыняць.
Ва ўмовах сённяшняй турбулентнасці, пагоршанай пандэміяй, Беларусі прынцыпова важна наладжваць сваю стратэгію нацыянальнага развіцця, улічваючы асноўныя агульнасусветныя тэндэнцыі.
Эканамічнае развіццё краін Азіі набывае новую якасць, якая дазваляе гаварыць аб рэгіёне не толькі як аб “майстэрні міру”, але і як аб “спажыўцу міру”. Унутранае развіццё за кошт выкарыстання новых магчымасцей у Азіі з’яўляецца нацыянальнай задачай.
У геастратэгічным аспекце залежнасць гандлёва-зканамічных сувязей Беларусі і Захаду ва ўмовах пагаршэння адносін становіцца абмежавальнікам знешнепалітычнай свабоды, а недастатковая развітасць сістэмных кантактаў з краінамі Азіі стрымлівае існуючы патэнцыял нацыянальнага развіцця.
На фоне санкцыйнага ціску Беларусь мабілізуецца, перабудоўваецца, імкнецца забяспечыць унутранае развіццё за кошт выкарыстання новых магчымасцей.
Актыўны дыскурс па дадзенай тэматыцы, у тым ліку на палітычным узроўні, указвае на наяўнасць кансэнсусу наконт нацыянальнага “павароту ў Азію”, а зацікаўленым толькі неабходна напоўніць яго структурна і змястоўна.
З улікам актуальных унутраных і міжнародных рэалій мерапрыемства БІСД прысвечана абмеркаванню як канцэптуальных, так і практычных шляхоў прасоўвання нацыянальных інтарэсаў у мэтавых краінах далёкай дугі, у тым ліку на ўзроўні носьбітаў бізнес-інтарэсаў.
Удзельнікі дыскусіі сышліся ў меркаванні, што “паварот у Азію” – свядомы выхад беларускай эканамічнай і экспертнай дыпламатыі са звыклай паўсядзённай руціны і зоны камфорту, а таксама стратэгічны выбар дзяржавы на карысць часткі свету, што дынамічна ўзнімаецца.
Дадзены выбар мае на ўвазе распрацоўку комплекснай нацыянальнай стратэгіі, у аснове каторай знаходзіцца больш глыбокая дыверсіфікацыя знешнеэканамічнай дзейнасці і інтэграцыя ў рынкі свету, якія найбольш хутка развіваюцца, а таксама ў эканамічную, палітычную і цывілізацыйную прастору Азіі.
Практычная задача заключаецца ў распрацоўцы стратэгіі, якая вызначае тактыку і карэктыроўку крокаў у залежнасці ад дынамікі і накіраванасці сусветнай кан’юнктуры.
Такі падыход прадугледжвае канцэнтрацыю рэсурсаў на галоўных накірунках – мэтавых ініцыятывах бізнес-праектах, мерапрыемствах і праграмах. Гэта сугучна прынцыпу “галоўнага звяна” мабілізацыйнай (антыкрызіснай) эканомікі, што асабліва актуальна з улікам санкцыйнага ціску Захаду.
Поспех нацыянальнага “павароту ў Азію” першапачаткова звязаны з палітыкай або эканомікай, у большай ступені залежыць, у першую чаргу, ад гуманітарнага складніку, у тым ліку масавай дасведчанасці шырокіх пластоў грамадства і прафесійных супольнасцей наконт азіяцкіх перспектыў. Важнейшы інтэлектуальны і інфармацыйны выклік заключаецца ў фундаментальным змяшчэнні гэтай тэматыкі ў цэнтральную частку масавай свядомасці.
Свет становіцца менш універсальным і фрагментуецца. Адсюль узнікае важнасць рэгіёнаў і рэгіёназнаўства. Пагэтаму кожная частка Азіі павінна стаць аб’ектам навуковых даследаванняў, усходазнаўства неабходна выдзеліць у асобную галіну навуковых ведаў і прадметна заняцца вывучэннем гэтых пытанняў.
Добрай дапамогай магло б стаць стварэнне айчыннай бізнес-школы, у тым ліку ў кааперацыі з вядучымі навукова- адукацыйнымі цэнтрамі асобных краін Азіі, уключаючы распрацоўку спецыялізаваных адукацыйных праграм па тэме “бізнес па-азіяцку” з мэтавай краінавай спецыялізацыяй.
Дзяржаве патрэбны спецыялісты-практыкі, здольныя эфектыўна рэалізоўваць дзяржаўную палітыку з улікам разумення важнасці Азіі для эканамічнай будучыні краіны. Аднак аднаго разумення мала, трэба дзейнічаць на апярэджанне.
Наспеў запыт на спецыялістаў-усходазнаўцаў, якія не толькі глыбока разумеюць падзеі і працэсы, што адбываюцца ў краінах Азіі, але могуць прапаноўваць канкрэтныя шляхі рашэння задач у гэтым рэгіёне, якія стаяць перад дзяржавай і бізнесам. Простай рэлакацыяй кадраў, якія вызваляюцца з беларускіх дыпламатычных прадстаўніцтваў на Захадзе або іх пераразмеркаваннем унутры канкрэтных азіяцкіх краін не абысціся.
Дадатковай апорай і рэсурснай базай могуць стаць, напрыклад, беларускія дыяспары, якія на сёння ўжо дастаткова склаліся і параўнальна паспяхова інтэгрыраваліся ў дзелавое асяроддзе краін азіяцкага рэгіёна.
Важнай перадумовай паспяховага “павароту ў Азію” павінна стаць распрацоўка адпаведнага міжнароднага брэнда Беларусі, сінхранізаванага з доўгатэрміновай азіяцкай стратэгіяй.
Як паказвае перадавы замежны вопыт, рашаць задачу па забеспячэнні якаснага “павароту ў Азію” неабходна на аснове комплекснага і навукова-абгрунтаванага падыходу. У гэтай сувязі эканоміка-матэматычнае мадэліраванне гэтых працэсаў, як прыкладнога аб’екта сістэмнага аналізу, бачыцца значымым практыкаарыентаваным інструментам.
Ва ўмовах сённяшняй міжнароднай абстаноўкі накіраваны дзяржавай нацыянальны “паварот у Азію” – гэта таксама і пытанне забеспячэння нацыянальнай бяспекі, і антыкрызісная мера рэагіравання.
Ключавым вынікам семінара стала стварэнне на пляцоўцы БІСД тэматычнай дыскусійнай платформы, што пастаянна дзейнічае, з мэтай наступнага экспертнага суправаджэння працэсу прасоўвання інтарэсаў Рэспублікі Беларусь у мэтавых краінах і рэгіёнах далёкай дугі, уключаючы Азію.
Мэтай функцыяніравання дадзенага клуба аднадумцаў бачыцца забеспячэнне сінхранізацыі вопыту і намаганняў дзяржаўных кіраўнікоў, бізнеса (прадпрымальнікаў), сектара адукацыі і экспертнай супольнасці на аснове сінергіі іх кумулятыўных кампетэнцый і ведаў, што павінна стаць залогам поспеху беларускай стратэгіі павароту ў Азію.
