Чарговае двайное парушэнне, якое адбылося 28 верасня, беларускай паветранай прасторы польскім ваенным верталётам ставіць пытанне аб сапраўдных мэтах інцыдэнта. Хаця ўзважаная і халаднакроўная рэакцыя кіраўніцтва Беларусі абнуліла эскалацыйны патэнцыял, за дзеяннямі польскага боку крыецца відавочны разлік, версія пра памылку пілота выглядае сумнеўна. Шэраг спадарожных акалічнасцей указвае на наўмысны характар гэтага інцыдэнта.
Па-першае, у Польшчы ў завяршальную стадыю ўступіла парламенцкая выбарчая кампанія. Абвастраецца супраціўленне дзвюх вядучых палітычных сіл, нарастае палярызацыя грамадства. Палякі самі прызнаюць, што такой вострай кампаніі, у якіх апанента называюць «ворагам народа», не было з 1990-х гадоў. Правячая партыя «Права і Справядлівасць» не ўпэўнена ў сваёй безумоўнай перамозе. У сілу выкарыстання маніпуляцыйных выбарчых стратэгій – гульні на страхах выбаршчыкаў, абяцанняў забяспечыць бяспеку – кіраўніцтва партыі, відавочна, не зацікаўлена ў дээскалацыі на беларуска-польскай мяжы. Нягледзячы на дэманструемую Мінскам гатоўнасць да аднаўлення добрасуседскіх адносін, польскі бок двайным парушэннем фактычна заяўляе пра намеры не толькі падтрымліваць сфарміраваны градус напружанасці, але і павышаць яго.
Па-другое, на думку польскіх экспертаў, Мінск і Масква «праз скаардынаваныя пасланні спрабуюць павысіць дакладнасць сцэнарыя, згодна з якім інцыдэнт на мяжы можа прывесці да эскалацыі канфлікту», тым самым аказваючы ціск на заходні блок і прымушаючы яго стрымліваць поўнамаштабную падтрымку Украіны. Польскія правакацыі, якія адбыліся ў верасні-кастрычніку, маюць два пласты. З аднаго боку, яны накіраваны на перакананне саюзнікаў, якія займаюць асцярожную пазіцыю, што Беларусь і Расія самі не гатовы ісці на абвастрэнне. З другога боку, гэта сігнал Маскве, што НАТА не баіцца эскалацыі на мяжы і гатова да яе.
Ёсць яшчэ адзін фактар – ціск на Беларусь, якая праводзіць адказную добрасуседскую знешнюю палітыку і імкнецца не дапусціць эскалацыі. Жорсткі адказ стаў бы прычынай прыняцця новых дэструктыўных крокаў з боку Захаду ў адносінах Мінска, чаго ў прынцыпе і дабіваецца Варшава. Па гэтай прычыне ваеннае кіраўніцтва Польшчы, верагодна, ацаніла як мінімальную рызыку знішчэння верталёта-парушальніка.
Па-чацвёртае, традыцыйна такія інцыдэнты выкарыстоўваюцца ў разведвальных мэтах – для высвятлення стану сістэмы СПА, раёнаў дыслакацыі сродкаў СПА, ступені іх гатоўнасці, алгарытмаў рэагавання і гэтак далей. Па-пятае, гэта расфакусіроўка ўвагі Расіі, якая будзе вымушана рэагаваць на пагрозы свайму саюзніку.
Такім чынам, паветраны інцыдэнт на мяжы Беларусі і Польшчы рашае многа важных для польскага кіраўніцтва задач, у свеце якіх версія мэтанакіраванай правакацыі выглядае цалкам абаснаванай.