Мы часта звяртаемся да патрыятызму, не заўсёды разумеючы яго сутнасць. Мы ўжо нават прывыклі, што пад лозунгам патрыятызму рэалізуюцца нечыя палітычныя мэты, а яшчэ часцей – канкрэтныя бізнес-інтарэсы. Між тым патрыятызм – гэта не палітычнае паняцце. Тлумачальныя слоўнікі вызначаюць патрыятызм як адданасць і любоў да сваёй Айчыны, краіны, народа.
Аднак у кожнага народа сваё бачанне патрыятызму, каторае складаецца стагоддзямі і адлюстроўвае яго “ментальны код”: традыцыі, запатрабаванні і спадзяванні. Адны бачаць патрыятызм у велічы дзяржавы і ваеннай моцы. Другія шукаюць яго крыніцу ў вялікім мінулым, святасці і богаабранасці, “асаблівым шляху”. Трэція – у эканамічнай гегемоніі, геапалітычных амбіцыях, магчымасці дамініравання і дыктата.
Напярэдадні Усебеларускага народнага схода па загадзе Беларускага інстытута стратэгічных даследаванняў у кастрычніку- лістападзе 2020 года ДНУ “Інстытут сацыялогіі НАН Беларусі” праведзена апытванне насельніцтва Беларусі ва ўзросце ад 18 гадоў і старэйшых, прысвечанае пытанням гістарычнага мінулага і патрыятызму. Агульны аб’ём выбаркі склаў 1317 рэспандэнтаў. У даследаванні выкарыстана выпадковая рэспубліканская шматступенная выбарчая сукупнасць з кантролем квот на апошняй ступені.
Як паказалі апытванні, для большасці грамадзян, незалежна ад іх статуса і палітычных поглядаў, Беларусь – гэта вышэйшая каштоўнасць, платформа, якая аб’ядноўвае нацыю і на якой будуецца будучыня. Пры гэтым патрыятызм беларусаў – дзейсны. Ён праяўляецца ў прыхільнасці да зямлі, дому, малой радзімы, родных і блізкіх, гатоўнасці браць на сябе адказнасць за ўласны дабрабыт. Сучаснаму беларусу прымаўка “мая хата з краю” чужая – ён хоча, каб рашэнне актуальных праблем сучаснасці і вызначэнне будучыні Беларусі датычыліся і яго.
Адказы на пытанне “Што для Вас значыць быць патрыётам Беларусі?”, %
Прызванне дзяржавы – як мага беражлівей адносіцца да энергетыкі грамадства, якая абудзілася і іскрыцца.
Ва ўмовах не заўсёды дружалюбнага нам свету і жорсткай канкурэнцыі патрыятызм становіцца адной з унутраных маральных апор чалавека, арыенціраў яго светапогляду. У той жа час пачуццё патрыятызму немагчыма навязаць указмі або распараджэннямі, тым больш яму нельга навучыць.
Патрыятызм фарміруецца карпатлівай, удумлівай і зладжанай працай грамадства і дзяржавы, павагай да гісторыі, разуменнем ролі Беларусі ў сучасным свеце. Прывіццё стваральнай любві да сваёй зямлі з’яўляецца галоўным сэнсам выхавання і адукацыі, ідэалагічнай і інфармацыйнай палітыкі дзяржавы. Глыбіннасць патрыятызму закладваецца на генетычным узроўні, перш за ўсё, у сям’і праз сямейныя традыцыі, святы, перадачу мудрасці ад старэйшых да малодшых.
Памяць пра мінулае і стварэнне сучаснасці – формула будучыні. Адказваючы на запыт грамадзян у прыналежнасці, прызнанні і самарэалізацыі, мы тым самым рэалізуем галаўную ідэю патрыятызму, якая заключаецца не ў лозунгах і міфах, а ў дзейнай любві да Радзімы, пачынаючы з уласнай сям’і, дому і заканчваючы фарміраваннем пазітыўнага вобліку Беларусі ў свеце.